Z motyką na słońce

Chwasty to "wredne", niepożądane rośliny które zabierają miejsce i substancje odżywcze "naszym" roślinom. Aby zapewnić właściwy rozwój naszym wychowankom musimy pozbywać się chwastów regularnie. Czy ktoś z Państwa lubi wyrywać chwasty? Podejrzewam, że mało jest takich osób. Aby przekonać Państwa, że wyrywanie chwastów ma swoje pozytywne strony przypomnę, że pozwala ono uniknąć stosowania chemikaliów oraz dodatkowo pozwala nam się trochę poruszać. Tutaj posłużę się pewną historią. W pewnej skandynawskiej miejscowości żył sobie człowiek, który posiadał wokół domu wielohektarowe obszary. Dla rozrywki swojej i sąsiadów zagospodarował teren na pole golfowe. Jako, że był człowiekiem zamożnym spędzał czas na rozgrywkach ucząc przy okazji gry w golfa swoich dwóch nastoletnich synów. Kiedy gospodarz odszedł z tego świata synowie postanowili zmienić zastosowanie terenu i pole golfowe przeznaczyli pod uprawę ziemniaków, buraków, cebuli i innych warzyw. Wtedy też okazało się jak umiejętności nabyte podczas gry w golfa mogą przydać się do bardziej szczytnych celów. Dorośli już mężczyźni dobywali kilka razy w roku swoich długich, lekko zatępionych motyk i z niezwykłą precyzją i kunsztem zawodowca wyrywali chwasty.Technika nabyta podczas gry w golfa pozwalała im w sposób precyzyjny docisnąć "chwasta" i jednym ruchem wyrwać go z ziemi z korzeniami nie schylając się przy tym ni trochę. I tak po dzień dzisiejszy, dwaj bracia, którzy przemierzają pola buraków i ziemniaków wyrastających na wysokość 1,5 metra w swoich ogrodniczkach z napisem na piersi "I'M PROUD TO BE A FARMER" przekazują swoje umiejętności pracownikom sezonowym. Ci zaś pracownicy raz na parę lat znajdują czasem na polu piłeczkę golfową i wtedy pytają braci skąd ona tam się wzięła. I tak zaczyna się opowieść o Ojcu...

Drodzy amatorzy ogrodnictwa, spróbujcie swojej przygody z motyką stosowaną w Skandynawii ale bądźcie również świadomi, że doskonalenie umiejętności w używaniu tego narzędzia może spowodować, że w pewnym momencie spróbujecie swoich możliwości na polu golfowym, osiągniecie sukces, przez który nie będzie mieli już czasu na zajmowanie się swoim ogrodem bo zgubią Was uciechy na jakie dają się skusić wielkie gwiazdy golfa (patrz skandale związane z pewnym Tygryskiem).

Jarzębina

Kolorowe owoce mają kształt kulek i są zebrane w kępy rosnące na całym drzewie bardzo obicie. Są jednym z głównych pokarmów wielu ptaków. Wiszą na drzewie bardzo długo -  od lata, aż do końca zimy. Owoce jarzębiny to doskonałe źródło witaminy C (35-45 mg w 100 g, czyli mniej więcej tyle, co w cytrusach) i beta-karotenu. Zawierają też witaminy z grupy B, PP i K, potas, sód, magnez i miedź. Mają też kwasy organiczne, garbniki i pektyny.

Obecny w nich kwas parasorbinowy powodujący wymioty, nudności, biegunkę sprawia, iż nie można ich jeść na surowo. Kwas ten ulega rozkładowi pod wpływem wyższych temperatur jak i niższych. Najlepiej zbierać jarzębinę po pierwszych przymrozkach, gdyż wtedy traci część swojej trucizny. Z owoców jarzębiny  przyrządza się dżemy (podawane do tłustych mięs), wódki i likiery.

W medycynie ludowej jarzębinę wykorzystywano w chorobach płuc, nerek i wątroby. Działają moczopędnie, przeciwzapalnie, przeczyszczająco. Stosuje się je w stanach zapalnych nerek, kamicy nerkowej, w zaburzeniach krążenia i trawienia.

Z suszonej jarzębiny można sporządzać też napary przeciw przeziębieniom. Wyciąg z jarzębiny pomaga przy żylakach. Napar przyrządzamy z łyżki stołowej owoców (lub kwiatów). Zalewamy je szklanką wody i następnie gotujemy przez 5 minut. Odstawiamy na około 20 minut, a potem cedzimy. Pijemy w 2-3 porcjach. Suszone owoce w pełni zachowują swoje wartości odżywcze, warto więc porobić zapasy na zimę.

 

Jarzębinowy likier

Dojrzałe owoce jarzębiny sparzamy gorącą wodą, a gdy podeschną, napełniamy nimi do połowy 5-litrową butelkę i zalewamy spirytusem. Dodajemy szczyptę cynamonu,  zamykamy butlę i zostawiamy na kilka tygodni w ciepłym miejscu. Po tym czasie należy zrobimy syrop: 350 dkg cukru i 4 litry wody. Spirytus znad owoców przecedzamy, mieszamy z ostudzonym syropem i przelewamy do czystego słoja. Szczelnie zamykamy i odstawiamy  na miesiąc. Potem likier filtrujemy , przelewamy do butelek i korkujemy.

Skarby w ogrodzie

W listopadzie jesień już na dobre zawitała do naszych ogrodów. Dni stają się coraz krótsze, pogoda nas nie rozpieszcza - wieje wiatr, pada deszcz i pierwszy śnieg, nocą temperatura spada poniżej zera. 
Jednak wiele drzew czy krzewów ozdobionych jest jeszcze owocami.  

Tarnina, jarzębina, rokitnik to owoce, które doskonale nadają się na wspaniałe, oryginalne przetwory. Możemy przyrządzać z nich  soki, galaretki, dżemy i nalewki. Cenione są ze względu na wysoką zawartość witaminy C. Owoce najlepiej zbierać dopiero po pierwszych przymrozkach. Są wtedy smaczniejsze - stają się słodsze, nie tracąc przy tym witamin. Po przemrożeniu należy też zbierać soczyste jagody aktinidii (również bogate źródło witaminy C), które nadają się do jedzenia na surowo.

Dereń jadalny

Dereń znany jest już od wieków. Jego owoców używa się do przyrządzania kompotów, dżemów, galaretek, wina, a także nalewek. Owoce zawierają cukry, kwasy, garbniki, witaminę C i witaminę P.

W dniu 26 lutego 2008 roku na Listę Produktów Tradycyjnych został wpisany w kategorii Orzechy, nasiona, zboża, warzywa i owoce: "Dereń kiszony podkarpacki"

Dereń jadalny zwykle występuje w formie wysokiego i szerokiego krzewu. Kwiaty derenia są żółte, drobne, nieprzyjemnie pachnące, zebrane w niewielkie kwiatostany, rozwijają się bardzo wcześnie – w marcu lub kwietniu, czasem jeszcze na bezlistnych gałązkach. Owoce derenia jadalnego dojrzewają na początku sierpnia do października. Są elipsoidalne, błyszczące, najczęściej czerwone lub czerwonowiśniowe, niektóre odmiany mają kształt gruszkowy, kulisty koloru białego lub żółtego.

Derenie można rozmnażać z nasion, sadzonek zielnych lub przez odkłady.

W wielu krajach dereń jest uznawany za roślinę leczniczą. Nalewkę z kwiatów i owoców w medycynie ludowej stosuje się przeciwko gorączce. Polecany jest też przy zaburzeniach przemiany materii, niedokrwistości i chorobach skórnych. W domu wykorzystuje się go przede wszystkim do dekoracji potraw. Aby wystarczał nam na dłużej, konserwujemy go w przegotowanej wodzie.